Rozpoczynanie własnej działalności gospodarczej jest związane z koniecznością wyboru rodzaju opodatkowania, oraz podjęcia decyzji, czy zostać VAT-owcem, czy nie. Przed podobną decyzją staje też osoba, która ma własną firmę od dawna, ale postanowiła zmienić profil lub rozszerzyć obszar swojej działalności. Podatek VAT od towarów i usług w niektórych wypadkach jest wymagalny i tu nie ma żadnych wątpliwości co do konieczności zgłoszenia rejestracyjnego. We wszystkich pozostałych przypadkach trzeba dokładnie rozważyć wszystkie korzyści i straty, jakie przyniesie to rozwiązanie.
Podstawowymi czynnikami, jakie trzeba wziąć pod uwagę są: rodzaj prowadzonej działalności, wielkość firmy oraz docelowi odbiorcy.
Bycie na podatku VAT a zalety
Jeśli założeniem prowadzącego działalność jest zaopatrywanie w maszyny i urządzenia dużych przedsiębiorstw, posiadanie prawa do wystawiania faktur VAT działa na korzyść. Duże przedsiębiorstwa będące płatnikami tego podatku zazwyczaj poszukują takich kontrahentów, ponieważ mogą wówczas odliczać wartość VAT-u od należnego Skarbowi Państwa podatku.
W efekcie i tak dokonują zakupu po cenie bez podatku, a mogą taki zakup wprowadzić do dokumentacji księgowej. W przeciwieństwie do nich, klient indywidualny dokonujący zakupów na własny domowy użytek takiego podatku nie odlicza, bo nie prowadzi żadnych ksiąg rachunkowych domowego budżetu i nie potrzebuje faktur. Dla niego natomiast o wiele bardziej interesującym rozwiązaniem jest kupowanie towarów tańszych o 23%.
Usługodawca niebędący VAT-owcem nie musi tego podatku odprowadzać do Skarbu Państwa i może w związku z tym odliczyć go od ceny oferowanej klientowi.
Korzystnym rozwiązaniem dla małych przedsiębiorców obsługujących zarówno firmy, jak i klientów indywidualnych może być zmiana w przepisach wprowadzona w 2013 roku, która dopuszcza wystawianie faktur bez podatku VAT. Tym sposobem obie strony mogą być usatysfakcjonowane.
Zaletą bycia płatnikiem VAT jest także wiarygodność firmy. Jeśli mały nieznany przedsiębiorca może wystawić fakturę dla klienta staje się odpowiedzialnym i legalnie działającym przedsiębiorcą. Szczególnie ma to znaczenie w przypadku zakupów internetowych, gdzie potwierdzenie istnienia firmy bywa problematyczne, podważając jednocześnie prawo do reklamacji czy legalność sprzedawanych produktów.
Będąc płatnikiem można też dokonywać zakupów na rzecz swojej firmy z podatkiem VAT, a następnie go odzyskiwać wnioskując o to w okresowej deklaracji podatkowej. Dotyczy to wszystkich wydatków na firmę: począwszy od maszyn, urządzeń biurowych, surowców po papier do drukarek, paliwo czy kartę telefoniczną. Jeśli przedsiębiorca nie deklaruje się takiej opcji, koszty VAT-u zakupów ponosi sam.
Bycie na podatku VAT a minusy
Niezaprzeczalnym minusem wybrania VAT-u jest konieczność ustalania wyższych cen na swoje produkty i usługi. Zakładając, że płatnik oblicza minimalny zysk, jaki osiąga ze sprzedaży przy konieczności odprowadzenia 23% wartości sprzedaży do Skarbu Państwa albo musi o tę wartość podnieść cenę produktu, albo zrezygnować z własnego zysku. Przedsiębiorstwo prowadzi się dla tego ostatniego, więc naturalną konsekwencją bywa wzrost ceny. W zderzeniu z konkurencyjnym małym dostawcą, który nie będąc płatnikiem VAT może sprzedawać produkty o 23% taniej, ten pierwszy może stracić wielu klientów. Z drugiej strony nastawiając się na dużych odbiorców często korzystniej jest stracić kilku małych prywatnych klientów, dokonujących zakupu pojedynczych sztuk na rzecz jednego dużego, kupującego jednorazowo kilka palet.
Innym minusem wybrania VAT-u jest prowadzenie bardziej skomplikowanej dokumentacji księgowej. Jeśli firma posiada specjalistę, albo zleca tę usługę jednemu z zewnętrznych biur rachunkowych, wtedy problem praktycznie nie istnieje, jednak przedsiębiorca prowadzący firmę jednoosobową zwykle sam prowadzi dokumentację, a wówczas może mieć wiele problemów z właściwym księgowaniem faktur i rozliczaniem podatków. Usługi księgowe są kosztowne i nieopłacalne w małej firmie. Poza tym płatnik VAT-u ma obowiązek ustalania wysokości tego podatku dla każdego swojego produktu czy usługi, ponieważ w Polsce obowiązuje kilka różnych stawek procentowych.
Zakładając własną firmę warto przed podjęciem decyzji przemyśleć wszystkie aspekty wiedząc, że wystąpić o rejestrację, jako płatnik VAT można w każdej chwili, bez względu na czas prowadzenia działalności, a rejestracja jest płatna. Można się też ubiegać o zwolnienie z tego podatku, jeśli wartość obrotów rocznych nie przekracza 10 000 euro.
Wszystkie firmy, które zdecydują się na bycie płatnikiem VAT-u, mogą skorzystać z funkcjonalnego i łatwego w obsłudze programu do fakturowania – FAKTURA VAT – zobacz program do faktur.
