Rafal Morawski
Każdy przedsiębiorca musi liczyć się z kontrolą z Urzędu Skarbowego. Nie da się ukryć, iż jest to dość stresujące dla wszystkich firm. Tym bardziej, że polskie prawo podatkowe jest skomplikowane i niekiedy ciężko jest odnaleźć się w jego zawiłościach. W przypadku, gdy czeka Cię kontrola z Urzędu Skarbowego, musisz się odpowiednio do niej przygotować. Co musisz więc wiedzieć?
Przeprowadzane kontrole opierają się na następujących aktach prawnych:
- ustawa z dn. 28 września 1991 roku o kontroli skarbowej (Dz.U. z 2004 r., Nr 8, poz. 65 z późn. zm.) prowadzonej przez Urząd Kontroli Skarbowej,
- ustawa z dn. 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 1997 r., Nr 137, poz. 926 z późń. zm.), która reguluje kontrolę podatkową oraz dodatkowe czynności sprawdzające dokonywane przez właściwy organ skarbowy,
- ustawa z dn. 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r., Nr 173, poz. 1807), która wprowadza ograniczenia w sposobie kontrolowania przedsiębiorstw.
Czynności sprawdzające – jeszcze przed kontrolą
Zanim jednak urzędnik skarbowy zapuka do drzwi firmy, dochodzi często to tzw. czynności sprawdzających. Ich celem jest weryfikacja terminowości składania deklaracji podatkowych oraz wpłacania zobowiązań podatkowych w terminie.
Wezwanie do czynności sprawdzających przedsiębiorca najczęściej otrzymuje na piśmie. Wówczas trzeba stawić się osobiście, dostarczając wszystkie niezbędne dokumenty (także dokumenty potwierdzające uprawnienia do korzystania z ulg).
Jak przebiega właściwa kontrola?
Ta już „właściwa” kontrola Urzędu Skarbowego odbywa się w siedzibie firmy. Jej celem jest zweryfikowanie, czy wszystkie obowiązki – jako podatnika – są realizowane. Kontrolę przeprowadza albo urzędnik właściwego Urzędu Skarbowego bądź pracownik Urzędu Kontroli Skarbowej. Warto przy tym podkreślić, że inspektorzy UKS posiadają znacznie szerszy zakres uprawnień. Różnica między typowym urzędnikiem z US a urzędnikiem z UKS polega na tym, że w pierwszym przypadku – do przeprowadzenia kontroli – potrzebna jest zgoda przedsiębiorcy. Inspektor z Urzędu Kontroli Skarbowej takiej zgody posiadać nie musi.
Jakie obowiązki należą do kontrolowanego przedsiębiorcy?
Podczas kontroli skarbowej przedsiębiorca powinien dopełnić kilku obowiązków, co jest regulowane odpowiednimi aktami prawnymi.
Przede wszystkim podatnik musi – na żądanie kontrolera – przedstawić wszystkie dokumenty, które są związane ze sprawami stanowiącymi powód kontroli.
Ponadto przedsiębiorca – jeśli zajdzie taka konieczność – powinien udostępnić do nieodpłatnego rejestrowania informacji za pomocą różnych nośników przez osobę przeprowadzającą kontrolę.
Podatnik zobowiązany jest również do udzielania wszystkich koniecznych wyjaśnień.
Jakie prawa posiada kontroler?
Podczas kontroli skarbowej urzędnik może korzystać ze swoich praw, które gwarantują mu odpowiednie ustawy.
Przede wszystkim ma możliwość żądać przedstawienia niezbędnych dokumentów oraz tzw. spisu natury. Ma również prawo sporządzać odpisy i kopie.
Kontroler ma również prawo wchodzić do wszystkich lokali biurowych. Zaś wejście do mieszkania możliwe jest tylko w wyjątkowych przypadkach.
Do praw urzędnika należy również zbieranie dowodów oraz zasięganie opinii biegłych.
Kontrola przedsiębiorców najczęściej nie przekracza 4 tygodni – w przypadku małych przedsiębiorców oraz 8 tygodni – w przypadku pozostałych przedsiębiorstw.
Sprawdź więcej porad z kategorii podatki.