Emil Zelma

Wielu kandydatów rozważających karierę w księgowości zastanawia się, jak wygląda ścieżka rozwoju od stanowiska młodszego księgowego aż po funkcję dyrektora finansowego. Różnice pomiędzy tymi rolami są wyraźne, zarówno pod względem zakresu obowiązków, jak i wymaganych kompetencji.
W praktyce każde z tych stanowisk pełni odmienną rolę w strukturze finansowej firmy i wymaga innego poziomu doświadczenia, wiedzy oraz odpowiedzialności. Poniżej przyjrzymy się bliżej, na czym polega praca w księgowości na różnych etapach kariery. Jak wyglądają możliwości awansu w tej branży.
Młodszy księgowy
Stanowisko młodszego księgowego to punkt wyjścia dla osób wchodzących do świata finansów. Młodszy księgowy pracuje pod nadzorem bardziej doświadczonych kolegów i wykonuje zadania techniczne, które wymagają dokładności i sumienności. Do jego obowiązków należy zazwyczaj:
- wprowadzanie danych do systemu księgowego,
- kontrola dokumentów kosztowych,
- wsparcie w rozliczaniu faktur,
- pomoc przy sporządzaniu zestawień i raportów.
Młodszy księgowy to stanowisko startowe. Pozwala ono zdobyć praktyczną wiedzę z zakresu rachunkowości i zapoznać się z codzienną organizacją pracy w dziale księgowości.
Z uwagi na ograniczony zakres obowiązków, młodszy księgowy nie ponosi jeszcze pełnej odpowiedzialności za jakość sprawozdań czy poprawność rozliczeń podatkowych. Jednak rzetelne wykonywanie powierzonych zadań jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania całej księgowości firmy.
Samodzielny księgowy
Po zdobyciu doświadczenia na stanowisku młodszego księgowego, kolejnym krokiem w karierze może być rola samodzielnego księgowego. Osoba na tym stanowisku:
- prowadzi już pełną księgowość lub jej wybrany zakres,
- samodzielnie sporządza deklaracje podatkowe, bilanse, raporty oraz inne dokumenty wymagane przepisami prawa,
- odpowiada za poprawność zapisów księgowych, terminowość rozliczeń,
- współpracuje z zewnętrznymi instytucjami (urzędy skarbowe, biura audytorskie).
Stanowisko samodzielnego księgowego wiąże się z wyższym poziomem odpowiedzialności. Dlatego też wymaga ono solidnej wiedzy z zakresu rachunkowości finansowej, podatków oraz znajomości przepisów prawa bilansowego. Samodzielny księgowy musi wykazywać się dokładnością, umiejętnością samodzielnego podejmowania decyzji, a także dużą odpornością na stres, zwłaszcza w okresach zamknięcia miesiąca czy roku.
Starszy księgowy
Starszy księgowy to stanowisko, które łączy wiedzę ekspercką z funkcją nadzorczą. Taka osoba nie tylko realizuje swoje zadania księgowe, ale także wspiera mniej doświadczonych pracowników, nadzoruje poprawność ich pracy i odpowiada za bardziej złożone zagadnienia finansowe.
Starszy księgowy:
- bierze udział w przygotowywaniu sprawozdań finansowych,
- analizuje dane księgowe,
- tworzy budżety,
- prognozy finansowe,
- współpracuje z biegłymi rewidentami.
Stanowisko to wymaga już nie tylko kompetencji technicznych, ale również rozwiniętych umiejętności analitycznych, komunikacyjnych i menedżerskich. Starszy księgowy często pełni funkcję pośrednika między zespołem księgowym a kierownictwem wyższego szczebla. Dlatego też musi on dobrze rozumieć nie tylko księgowość, ale również strategię finansową firmy. Wymagane może być również wykształcenie kierunkowe oraz certyfikaty zawodowe.
Główny księgowy
Na szczeblu zarządczym znajduje się główny księgowy – osoba, która odpowiada:
- za bezpieczeństwo finansowe firmy w zakresie ewidencji zdarzeń gospodarczych, zgodności sprawozdań z przepisami prawa,
- realizację obowiązków sprawozdawczych,
- zarządzanie pracownikami (zarównko młodszymi księgowymi, jak i specjalistami).
Główny księgowy powinien być ekspertem nie tylko w rachunkowości, ale również w przepisach podatkowych, bilansowych i zasadach rozliczeń z instytucjami państwowymi. Wymaga ono umiejętności zarządzania projektami, planowania pracy zespołu oraz podejmowania strategicznych decyzji finansowych. Nierzadko oczekuje się od niego także wsparcia zarządu w analizie wyników finansowych i przygotowywaniu prognoz. W praktyce oznacza to, że granica pomiędzy kompetencjami głównego księgowego a dyrektora finansowego może się zacierać – zwłaszcza w mniejszych firmach.
Dyrektor finansowy
Dyrektor finansowy (CFO, z ang. Chief Financial Officer) to jedno z najwyższych stanowisk w strukturze finansowej organizacji. Droga od młodszego księgowego do dyrektora finansowego zwykle kilkanaście, czasem nawet kilkadziesiąt lat.
Jego rola znacznie wykracza poza obszar stricte księgowy – CFO:
- odpowiada za całość polityki finansowej przedsiębiorstw,
- buduje długoterminowe strategie rozwoju,
- dba o rentowność działań operacyjnych.
Osoba na tym stanowisku analizuje sytuację ekonomiczną firmy, przygotowuje scenariusze rozwoju, wspiera zarząd w podejmowaniu decyzji oraz często zarządza zespołem księgowym i kontrolingowym.
W zakres obowiązków dyrektora finansowego wchodzi również planowanie płynności finansowej, nadzór nad raportowaniem wyników, optymalizacja kosztów oraz tworzenie planów inwestycyjnych. CFO ma decydujący wpływ na bezpieczeństwo finansowe firmy i jej pozycję na rynku. Aby pełnić tę funkcję, niezbędne są nie tylko kompetencje z zakresu księgowości, finansów i analizy, ale także umiejętności zarządcze, negocjacyjne i komunikacyjne. Dyrektor finansowy powinien być liderem, który potrafi inspirować zespół i efektywnie komunikować cele finansowe całej organizacji.
Rozwój kariery w zawodzie księgowego. Podsumowanie
Od młodszego księgowego po dyrektora finansowego – każde z tych stanowisk wymaga nieco innych umiejętności, poziomu odpowiedzialności i spojrzenia na finanse. Niezależnie jednak od etapu, na którym znajduje się dana osoba, kariera w księgowości daje solidne fundamenty zawodowe i realne możliwości awansu. W dynamicznie zmieniającym się świecie biznesu, rola księgowego ewoluuje – z technicznej w stronę strategicznej, co czyni ten zawód jeszcze bardziej atrakcyjnym.