Rafal Morawski
Wielu przedsiębiorców zatrudnia pracowników na podstawie umów cywilnoprawnych: o dzieło lub zlecenie. Warto pamiętać, że tego rodzaju umowy nie zawsze zwalniają z obowiązku opłacania składek ZUS. Jeśli więc zatrudniasz pracowników na podstawie umowy cywilnoprawnej sprawdź, o czym musi wiedzieć.
Popularność umów cywilnoprawnych wynika przede wszystkim z niższych kosztów dla pracodawcy. Nie zawsze bowiem zachodzi konieczność obowiązkowego opłacania składek na ubezpieczenie społeczne czy zdrowotne. W przypadku umowy zlecenie niekiedy obowiązkowe bywa wyłącznie ubezpieczenie zdrowotne. Zaś umowa o dzieło nie zawsze jest samoistnym tytułem do objęcia pracownika ubezpieczeniami ZUS. Żeby rozwiać wszelkie wątpliwości, poniżej prezentujemy kilka najbardziej popularnych wariantów.
Składki ZUS w przypadku umowy zlecenie
Umowa zlecenie może być objęta dobrowolnym lub obowiązkowym ubezpieczeniem rentowym i emerytalnym i najczęściej obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym. Istnieje jednak kilka wyjątków.
Jeśli umowa zlecenie została zawarta z własnym pracownikiem
W przypadku, gdy zatrudniasz pracownika na podstawie umowy o pracę, a jednocześnie wykonuje on dla Ciebie umowę zlecenie, wówczas zleceniobiorca podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym. Za takiego pracownika będziesz więc musiał składkę opłacać podwójnie.
Jeśli umowa zlecenie została zawarta z nowym pracownikiem
Wówczas pojawiają się dwie opcje, w przypadku których zleceniobiorca musi być objęty obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym albo podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, wypadkowemu i opłacane są za niego składki FP i FGŚP.
Pierwszy wariant dotyczy pracownika, który nie jest nigdzie zatrudniony, a więc podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. A to dlatego, że umowa zlecenie jest jedynym tytułem do ubezpieczeń.
Drugi wariant dotyczy sytuacji, gdy na podstawie umowy o zlecenie zatrudniasz pracownika, który posiada umowę o pracę w innej firmie i są za niego odprowadzane składki ZUS. Należy jednak pamiętać, że jeśli zleceniobiorca z tytułu umowy o pracę nie będzie osiągał minimalnego wynagrodzenia (przeliczając na miesiąc), wówczas będzie podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i zdrowotnemu z tytułu umowy zlecenie.
Jeśli umowa zlecenie została zawarta z uczniem lub studentem
Ponieważ uczniowie i studenci do 26 roku życia nie są objęci ubezpieczeniem w ZUS, w sytuacji podpisania umowy zlecenie nie ma obowiązku opłacania składek.
Warto przy tym pamiętać, że nie dotyczy to uczestników studiów podyplomowych oraz doktoranckich. W ich przypadku składki ZUS są obowiązkowe.
Składki ZUS w przypadku umowy o dzieło
Chętniej niż umowę zlecenie przedsiębiorcy zawierają umowę o dzieło. A to dlatego, że nie zobowiązuje ona sama w sobie do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Trzeba jednak pamiętać o istnieniu kilku wyjątków.
Umowa o dzieło będzie związana z koniecznością opłacania składek ZUS, jeśli została zawarta z własnym pracownikiem lub jest wykonywana na rzecz pracodawcy.
Jeszcze inaczej jest w przypadku, gdy osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę i umowy o dzieło z tym samym pracodawcą, a jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą. Wówczas zachodzi konieczność opłacania obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne z tytułu umowy o pracę i umowy o dzieło. Obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzonej działalności zależny jest od wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie wynikające ze stosunku umowy o pracę i o dzieło. Jeśli jest ona niższa od minimalnego wynagrodzenia (w przeliczeniu na okres 1 miesiąca), wówczas koniecznością jest opłacanie składek z tytułu działalności gospodarczej. Jeśli podstawa jest wyższa (lub co najmniej tak samo wysoka), wówczas ubezpieczenie rentowe i emerytalne jest dobrowolne. Obowiązkowe jest tylko ubezpieczenie zdrowotne.
