Marysia Janik
To już pewne – przedsiębiorcy będą mieć wakacje od składek ZUS. W dniu 19 marca rząd przyjął projekt ustawy, w której myśl osoby prowadzące działalność gospodarczą będą zwolnione z opłacania składek przez jeden miesiąc w każdym roku.
Wakacje od ZUS – na czym będą polegać?
Coroczny wzrost płacy minimalnej i prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia oznacza dla przedsiębiorców wyższe składki ZUS. Nie da się ukryć, że stały się one sporym obciążeniem – zwłaszcza dla małych firm, włącznie z samozatrudnionymi i mikroprzedsiębiorcami. Celem wakacji od ZUS jest finansowe odciążenie przedsiębiorców, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą. Raz w roku w dowolnie wybranym przez siebie miesiącu będą oni mogli nie opłacać składek ZUS, Funduszu Pracy i Funduszu Solidarnościowego. W tym miejscu należy podkreślić, iż omawiane rozwiązanie ma charakter dobrowolny. Jeżeli ktoś nie będzie chciał z niego skorzystać, nie ma takiego obowiązku. Z szacunków rządu wynika, że takie prawo przysługuje w Polsce ok. 1,7 mln przedsiębiorców wpisanych do CEIDG. Przewidywany koszt wdrożenia w życie stosownych przepisów, które mają zacząć obowiązywać jeszcze w 2024 r., to 1,53 mld zł. W ciągu kolejnej dekady kwota ta ma osiągnąć poziom 1,88 mld zł rocznie. Koszty miesiąca wolnego od ZUS poniesie państwo – składki zostaną opłacone z budżetu państwa.
Wakacje od ZUS a składka na ubezpieczenie zdrowotne
Wakacje od ZUS nie będą obejmowały składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jej wysokość oraz terminy płatności nie ulegną zmianie. Przedsiębiorcy w dalszym ciągu będą zobligowani do uiszczania tej składki – również w tym miesiącu, w którym zdecydują się na wakacje od ZUS.
Wakacje od ZUS – dla kogo?
Forma wsparcia w postaci wakacji składkowych będzie dostępna jedynie dla tych osób, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Mowa tutaj zatem o osobach, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów Prawa przedsiębiorców albo innych przepisów szczególnych. Oprócz tego muszą one posiadać status mikroprzedsiębiorcy. W rozumieniu Prawa przedsiębiorców mogą go otrzymać podmioty, które w minimum jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych sprostały łącznie następujące wymogom:
- średniorocznie nie zatrudniały więcej niż 10. pracowników,
- ich roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nie przekroczył równowartości 2 mln euro lub suma aktywów ich bilansów, jakie sporządzono na koniec jednego z tych lat, nie były większe niż równowartość 2 mln euro.
Przy tej okazji pojawia się bardzo ważna uwaga: otóż z wakacji od ZUS nie będą mogli skorzystać co przedsiębiorcy, którzy w ramach prowadzonej przez siebie działalności wykonują świadczenia na rzecz byłych pracodawców – nawet jeżeli spełniają powyższe kryteria. Jak wyjaśnia resort rozwoju, ograniczenie ma zadanie zapobiegać sytuacjom, kiedy to pracodawca niejako wymusza na pracowniku przejście na samozatrudnienie.
Na jakich zasadach będą funkcjonować wakacje od ZUS?
Przedsiębiorca sam wskaże, w którym miesiącu kalendarzowym zamierza skorzystać z wakacji od ZUS. Jest jednak małe „ale” – takie mianowicie, że aby ulga mu przysługiwała, musi on podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu nie tylko w miesiącu złożenia wniosku, ale też w miesiącu go poprzedzającym. W ten sposób ustawodawca chce zapobiegać ewentualnym nadużyciom. Prezentowana ulga jest skonstruowana w taki sposób, że będzie pomocą publiczną realizowaną w formule de minimis.
Wniosek o ulgę składkową – co należy wiedzieć?
Wniosek o ulgę składkową trzeba będzie składać w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc, w którym przedsiębiorca zamierza skorzystać z wakacji od ZUS. Przewidziano tylko jedną drogę składania wniosku – elektroniczną. Ma to się odbywać poprzez profil informacyjny utworzony w udostępnionym przez ZUS specjalnym systemie teleinformatycznym. Wniosek ma zawiera niezbędne dane i oświadczenia, które przedsiębiorca składa pod rygorem karnym. Gdyby zdarzyło się tak, że wniosek będzie złożony w nieodpowiednim terminie lub jeśli przed jego rozpatrzeniem przedsiębiorca umrze, pozostanie on bez rozpoznania. Oczywiście stosowna informacja pojawi się w systemie teleinformatycznym. Złożenie wniosku inną drogą lub wykryte w nim braki formalne skutkować będą wezwaniem do ich usunięcia. Przedsiębiorca będzie miał na to 7 dni, licząc od dnia otrzymania wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania. Na rozpatrzenie kompletnego, spełniającego wymogi formalne wniosku ZUS będzie miał 40 dni.
Wakacje od ZUS a obowiązki przedsiębiorcy
Przedsiębiorcy korzystający z ulgi składkowej będą zobligowani do przekazywania za miesiąc objęty wakacji od ZUS:
- deklaracji rozliczeniowej,
- imiennego raportu miesięcznego zawierającego informację o objętych zwolnieniem składkach na ZUS i składce na ubezpieczenie zdrowotne – w obu przypadkach za siebie,
- imienne raporty innych ubezpieczonych – o ile do ubezpieczeń są zgłoszone inne osoby.
