Emil Zelma
Rynek pracy przewiduje różne warianty kooperacji: umowę o pracę, umowy cywilnoprawne oraz B2B. Jaki jest koszt współpracy w każdym wariancie? Sprawdźmy!
Umowa o pracę – stabilność i przewidywalność, które wciąż się opłacają
Choć na współczesnym rynku pracy coraz większą popularnością cieszą się alternatywne rozwiązania, to umowa o pracę wciąż jest standardem. Nie dzieje się tak bez powodu – daje ona pracownikom poczucie bezpieczeństwa, którego nie da się przecenić w tak dynamicznych czasach.
Zatrudnionym na podstawie umowy o pracę przysługują świadczenia chorobowe, emerytalne czy ubezpieczenie wypadkowe. Oprócz tego przysługują:
- płatny urlop wypoczynkowy,
- płatne zwolnienia lekarskie,
- uregulowany przez przepisy czas pracy.
Tym samym zatrudnienie etatowe daje stabilność. Jeśli chodzi o umowę o pracę, należy wziąć pod uwagę pewne słabości. Nawiązanie stosunku pracy jest dla pracodawcy dość poważnym ograniczeniem. Dzieje się tak z uwagi na Kodeks pracy oraz wyższe koszty w postaci składek ZUS.
Z drugiej strony, angażowanie etatowców ułatwia zarządzanie zespołem. Można bowiem w ten sposób zbudować lojalny, nastawiony na długofalową współpracę zespół.
Kontrakt B2B (działalność gospodarcza) – samozatrudnienie, czyli elastyczność zamiast etatu
Przeciwieństwem etatu jest współpraca umowa B2B (Business-to-Business). W ostatnich latach w oparciu o umowy B2B zatrudnia się m.in.:
- programistów,
- marketingowców,
- przedstawicieli wolnych zawodów, w tym np. copywriterów czy grafików.
W praktyce B2B to współpraca dwóch niezależnych podmiotów– zlecającego i realizującego usługę, nie zaś pracodawcy oraz pracownika. Samozatrudniony ma wolność wyboru w zakresie miejsca, czasu oraz sposobu realizacji prac. A zatem, nie stosuje się tu sztywnego grafiku, nie wymaga się również fizycznej obecności w biurze w stałych godzinach. Jeśli zlecający wymagałby tego od samozatrudnionego, takie działanie mogłoby zostać zakwestionowane przez Państwową Inspekcję Pracy (PIP) czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
B2B daje samozatrudnionym więcej możliwości w zakresie optymalizacji podatkowej – specjalista na B2B może bowiem uwzględniać koszty uzyskania przychodu, które pomniejszają podstawę opodatkowania. Brak obowiązku odprowadzania składek przez zleceniodawcę oznacza również wyższe stawki za wykonaną pracę (a właściwie – usługę).
B2B – nie ma róży bez kolców
Jak widać, współpraca B2B może przynieść wiele korzyści. Nie oznacza to jednak, że mowa o rozwiązaniu pozbawionym wad. Trzeba bowiem pamiętać, że to po stronie samozatrudnionego leży rozliczanie się z fiskusem, prowadzenie księgowości czy opłacanie składek ubezpieczeniowych. Niestety, na B2B nie przysługują prawa pracownicze (w tym np. okres wypowiedzenia) czy płatny urlop wypoczynkowy.
Umowy cywilnoprawne
Do takich w Polsce należą umowa zlecenie oraz umowa o dzieło. W praktyce stosuje się je przy dorywczych, zwykle krótkoterminowych zleceniach i projektach, gdy obie strony nie planują dłuższego współdziałania. Takie rozwiązanie to przede wszystkim elastyczność dla:
- pracodawcy (ponieważ nie wiąże się z koniecznością zapewniania benefitów typowych dla etatu, w tym np. płatnego urlopu wypoczynkowego)
- dla zleceniobiorcy/wykonawcy (brak stałych godzin pracy oraz ścisłego podporządkowania).
Podpisanie umowy zlecenia czy umowy o dzieło nie wymaga zakładania firmy, ale zleceniobiorca wciąż nie może liczyć na prawa pracownicze. Na uwagę zasługują jednak niższe koszty w przypadku:
- umów o dzieło (jeśli zamawiający nie zawarł z wykonawcą umowy o pracę, to jedynym kosztem dla zamawiającego jest podatek dochodowy),
- umów zlecenia zawieranych ze studentem (brak podatku oraz składek w przypadku studentów do 26 r.ż.) albo zleceniobiorca, który jest już zatrudniony u innego pracodawcy (w takiej sytuacji nie odprowadza się składek na ubezpieczenie społeczne).
Kwestie związane z zawieraniem umów cywilnoprawnych regulują przepisy Kodeksu cywilnego.
Etat, B2B, umowa cywilnoprawna – porównanie kosztów
Poniżej znajduje się przykładowe zestawienie kosztów dla marketingowca, który zarabia miesięcznie 8000 zł brutto. W przypadku B2B przyjęto założenie, że po stronie wykonawcy koszty miesięczne (licencja na oprogramowanie komputerowe) wynoszą 500 zł:
