Marysia Janik
Jednym ze sposobów rozliczania się z urzędem skarbowym, jakie są dostępne dla przedsiębiorców, jest ryczałt ewidencjonowany. Aby móc z niej skorzystać, trzeba spełniać pewne warunki. Kto w 2024 r. ma do tego prawo i jakie obowiązują limity w tym zakresie?
Ryczałt ewidencjonowany – dla kogo w 2024 r.?
Jak wynika z art. 6 ust. 1 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym, ryczałtowcami mogą zostać osoby fizyczne albo przedsiębiorstwa w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, jakie zostały wymienione w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oprócz tego ryczałt ewidencjonowany mogą stosować podatnicy, którzy prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą, a konkretnie spółki:
- cywilne osób fizycznych,
- cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku,
- jawne osób fizycznych.
Ponadto konieczne jest sprostanie poniższym wymogom:
- w roku poprzedzającym rok podatkowy podatnik uzyskał przychód nieprzekraczający 2 000 000 euro lub osiągnął przychody tylko z działalności będącej spółką, przy czym suma przychodów wspólników spółki nie przekroczyła 2 000 000 euro,
- podatnik zaczął prowadzić działalność w roku podatkowym i nie korzystał z karty podatkowej niezależnie od wysokości przychodów.
Kto nie może korzystać z ryczałtu ewidencjonowanego?
Na mocy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym możliwości rozliczania się ryczałtem nie mają podatnicy, których działalność wiąże się z:
- prowadzeniem aptek,
- kupnem oraz sprzedażą wartości dewizowych,
- handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
- wytwarzaniem wyrobów, które są opodatkowane podatkiem akcyzowym, na podstawie odrębnych przepisów – wyjątek stanowi wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii.
Ryczałtem nie mogą być też objęci podatnicy podejmujący wykonywanie działalności gospodarczej w roku podatkowym po zmianie wykonywanej działalności:
- samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki razem z małżonkiem,
- w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,
- samodzielnie przez małżonka na działalność, którą będzie samodzielnie prowadzić drugi małżonek.
Pojawia się tu taki warunek, że małżonek lub małżonkowie przed zmianą rozliczali się z działalności na zasadach ogólnych.
Jeżeli ktoś jest lub był zatrudniony na umowę o pracę, a chce prowadzić własną działalność i w jej ramach świadczyć na rzecz obecnego albo byłego te same czynności, które wykonywał lub wykonuje na umowę o pracę w roku poprzedzającym rok podatkowy, również nie ma prawa stosowania ryczałtu.
Ryczałt ewidencjonowany – jaki limit w 2024 r.?
Ryczałt ewidencjonowany to uproszczona forma opodatkowania działalności gospodarczej. Jej stosowanie uzależnione jest m.in. od wysokości przychodów, jakie podatnik osiągnął w poprzednim roku podatkowym. W 2024 r. z ryczałtu będą mogli korzystać przedsiębiorcy, którzy w 2023 r. osiągnęli przychody nieprzekraczające 2 000 000 euro, czyli 9 218 200 zł. Przy przeliczaniu walut zastosowanie znajduje średni kurs euro ogłoszony przez NBP na pierwszy dzień roboczy października 2023 r. Wspomniany limit ten został obniżony. W tym miejscu wypada przypomnieć, iż w 2023 r. ryczałtem rozliczali się podatnicy, których przychody w 2022 r. nie były większe niż 9 654 400 zł. W praktyce oznacza to dokładnie tyle, że omawiana forma opodatkowania stała się dostępna dla węższego grona osób prowadzących działalność gospodarczą. Niewykluczone jednak, iż od 2024 r. limit wzrośnie do 3 000 000 euro, czyli do niespełna 14 000 zł.
Ryczałt ewidencjonowany a przedsiębiorstwo w spadku
W początkowej części artykułu pojawiło się określenie, takie jak przedsiębiorstwo w spadku. Mianem tym określany jest podatnik, który kontynuuj prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika i jest w związku z tym podatnikiem akcyzy, w okresie od:
- momentu śmierci przedsiębiorcy do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego lub
- do dnia, w którym upłynął termin powołania zarządcy sukcesyjnego.
W przypadku przedsiębiorstwa w spadku zachodzi obowiązek rozliczania się ryczałtem w roku podatkowym, w którym zmarł przedsiębiorca – pod warunkiem że w tym samym roku ryczałt opłacany był przez zmarłego podatnika z tytułu przychodów osiąganych z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Ryczałt ewidencjonowany a najem prywatny w 2024 r.
Zacząć należy od tego, iż od 2023 r. najem prywatny może być opodatkowany jedynie ryczałtem ewidencjonowanym, przy czym wysokość przychodów nie ma znaczenia. Zgodnie z art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym dotyczy to otrzymanych lub postawionych do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniędzy oraz wartości pieniężnych, a także wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułów, jakie są wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT. Mowa tu nie tylko o najmie, ale również m.in. o podnajmie, dzierżawie, poddzierżawie oraz o innych umowach odznaczających się podobnym charakterem.