Anna Kruk
Płatnik – kto to? Odpowiedź na to pytanie powinno interesować każdego pracodawcę i inne osoby zobowiązane do obliczenia i wpłacenia podatku do urzędu skarbowego. Sprawdź, kim jest płatnik według Ordynacji podatkowej, jakie są jego prawa i obowiązki oraz kto może skorzystać ze zwolnienia z konieczności określenia i pobrania podatku.
Płatnik – kto to jest? Definicja
Zgodnie z definicją podatkową, płatnik to osoba zobowiązana do obliczenia i pobrania podatku od podatnika, a następnie wpłacenia go organowi podatkowemu we właściwym terminie. Płatnikiem może być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna, w tym spółka nieposiadająca osobowości prawnej.
W praktyce płatnikiem będzie np. pracodawca, który wypłaca wynagrodzenie pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę. Podatnikiem, o którym mowa w powyższej definicji, jest osoba pozostająca w stosunku pracy, czyli pracownik.
Płatnikiem będzie też np. właściciel firmy podpisujący umowę zlecenie lub umowę o dzieło z osobą fizyczną, pracodawca zatrudniający praktykanta itp. Tak naprawdę jest to każdy, kto przekazuje środki pieniężne do konkretnej instytucji, np. do urzędu skarbowego. Na pytanie „płatnik – kto to?” można też odpowiedzieć w skrócie, że jest to rodzaj pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym. Nie ma przy tym znaczenia, od kogo płatnik zaciąga środki finansowe ani w jakiej wysokości. Mogą to być nawet bardzo małe kwoty.
Obowiązki płatnika
Płatnik musi przede wszystkim dbać o prawidłowy przepływ środków pieniężnych, tak by trafiały we właściwej ilość na odpowiednie konto organu podatkowego. Do obliczenia wysokości podatku płatnik wykorzystuje stawki określone w przepisach. Kwota, która trafi na konto urzędu skarbowego, musi ściśle odpowiadać kwocie wynikającej z kalkulacji płatnika.
Bardzo ważnym obowiązkiem płatnika jest też przekazanie podatku w obowiązującym terminie, określonym w przepisach. Już jednodniowe spóźnienie z uregulowaniem swoich zobowiązań wobec organu podatkowego skutkuje naliczeniem odsetek ustawowych za zwłokę. Długie zwlekanie z uregulowaniem swoich należności wobec fiskusa może też skutkować dalszymi konsekwencjami, np. grzywną za uporczywe niepłacenie podatku, o którym mowa w art. 57 § 1 Kodeksu karnego skarbowego.
Urząd skarbowy poddaje weryfikacji sumienność regulowania zobowiązań podatkowych przez płatnika. Warto więc zachować dbałość w tym zakresie.
Płatnik odpowiada za:
- niepobranie podatku bądź pobranie go w kwocie niższej niż należnej;
- niewpłacenie pobranego podatku;
- nieujawnienie we właściwym terminie osoby zobowiązanej do obliczania i pobierania podatków oraz ich terminowej wpłaty;
- niezłożenie deklaracji w terminie;
- niezłożenie informacji podatkowej;
- niezłożenie informacji podsumowującej,
- podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w złożonej informacji podsumowujące.
Zwolnienie z obowiązku obliczenia i pobrania podatku
W odpowiedzi na pytanie „płatnik – kto to” istotne znaczenie mają też zwolnienia z obowiązku określenia i wpłaty podatku do urzędu skarbowego. Zgodnie z art. 22 §1 Ordynacji Podatkowej, preferencje takie może wprowadzić Minister Finansów drogą rozporządzenia. W uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników przypadkach możliwe jest zwolnienie niektórych grup podatników z obowiązku pobierania podatków lub zaliczek.
Dodatkowo, organ podatkowy może zwolnić płatnika z obowiązku pobrania podatku indywidualnie w szczególnych przypadkach, np. wtedy, gdy przedsiębiorcy uda się udowodnić, że danina tak byłaby niewspółmiernie wysoka w stosunku do podatku należnego za rok podatkowy. Wymaga to jednak składania indywidualnych wniosków do urzędów.
*) Odpowiedź na pytanie „płatnik – kto to” znajduje się w art. 8 ustawy – Ordynacja Podatkowa – ustawy nr 137 uchwalonej 29 sierpnia 1997.
