Katarzyna Tadla
Każda firma operująca na terenie Polski może spodziewać się kontroli ze strony różnych instytucji. Procedury tych kontroli zostały szczegółowo określone w ustawie Prawo przedsiębiorców, jednak w praktyce sposób ich przeprowadzania może różnić się w zależności od kontrolującej instytucji. W odpowiedzi na liczne sugestie ze strony przedsiębiorców, Ministerstwo Rozwoju zaproponowało zmiany w przepisach dotyczących kontroli działalności gospodarczej. Zmiany te mają na celu poprawę podejścia organów kontrolnych, co uczyni proces kontroli bardziej zrozumiałym i przyjaznym dla przedsiębiorców. W efekcie, kontrola ma stać się prostsza i mniej uciążliwa. Jak uproszczone procedury kontrolne będą wyglądały w 2025 r.?
Uproszczone procedury- projekt ustawy
Nowy projekt ustawy zakłada przeprowadzanie kontroli w firmach bez zbędnych formalności i biurokracji. Relacja między urzędnikami a przedsiębiorcami ma stać się bardziej ludzka, a przepisy prawne mają być bardziej przystępne dla przedsiębiorców. Administracyjne obciążenia, które dotychczas obowiązywały, zostaną zredukowane do minimum, a niektóre nieprzyjazne przepisy usunięte. Wprowadzenie tzw. „miękkich wezwań” umożliwi urzędnikom kontaktowanie się z przedsiębiorcami w celu wyjaśnienia wątpliwości bez konieczności wszczynania formalnych postępowań. Dzięki temu przedsiębiorcy będą mniej zestresowani, a proces kontroli będzie szybszy i bardziej efektywny.
Zgodnie z ustawą Prawo przedsiębiorców, kontrola może rozpocząć się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od doręczenia zawiadomienia o zamiarze jej wszczęcia.
Kontrola w firmie – jawność informacji
Projekt ustawy wprowadza obowiązek publikowania informacji o okresowych planach kontroli oraz analizie ryzyka naruszenia prawa w działalności gospodarczej. Celem tego jest zwiększenie przejrzystości działań kontrolnych oraz umożliwienie przedsiębiorcom lepszego przygotowania się do ewentualnych kontroli. Analiza ryzyka ma identyfikować obszary, w których przedsiębiorcy najczęściej naruszają przepisy.
Czy będzie zwiększenie limitu przychodów dla kasowego PIT?
Firmy będą klasyfikowane do jednej z trzech grup ryzyka: niskiego, średniego lub wysokiego. W zależności od przypisanej kategorii, kontrole będą odbywać się z różną częstotliwością: nie częściej niż raz na dwa, trzy lub pięć lat. Przedsiębiorcy zyskają pewność, że kontrole są planowane i przeprowadzane w sposób obiektywny i rzetelny. Organ kontrolny musi informować przedsiębiorców o kategorii ryzyka, do której zostali zakwalifikowani.
Skrócenie czasu kontroli w firmach
Czas trwania kontroli ma ulec skróceniu, aby jak najmniej zakłócać codzienne funkcjonowanie firmy. Zmiany te w pierwszej kolejności obejmą mikroprzedsiębiorców, a nie będą dotyczyć kontroli prowadzonych przez Krajową Administrację Skarbową oraz działalności koncesjonowanej. Obecne przepisy zakładają, że łączny czas kontroli w jednym roku kalendarzowym nie może przekroczyć:
- 12 dni roboczych – dla mikroprzedsiębiorców
- 18 dni roboczych – dla małych przedsiębiorców
- 24 dni roboczych – dla średnich przedsiębiorców
- 48 dni roboczych – dla pozostałych przedsiębiorców.
Kiedy uproszczone procedury wejdą w życie?
Środowisko przedsiębiorców generalnie dobrze przyjęło nowe przepisy. Rząd planuje ich wprowadzenie od 1 stycznia 2025 roku. Do początku maja bieżącego roku trwały konsultacje społeczne, mające na celu wypracowanie wspólnego stanowiska w kwestii poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Konsultacje te odbywały się między przedstawicielami przedsiębiorców a rządem. Proponowane zmiany wynikają z sugestii przedsiębiorców, a celem jest tworzenie bardziej przyjaznego prawa, w tym ułatwień dotyczących kontroli w firmach.
