Paliwo kupowane na kartę paliwową – czy przysługuje odliczenie VAT?

Spora część przedsiębiorców korzysta z kart paliwowych. Występują one w różnych wariantach – jako karty imienne, na okaziciela czy przypisane do konkretnego pojazdu. Wszystkie działają na jednakowych zasadach. Każda karta jest zarejestrowana w elektronicznym systemie firmy, która ją sprzedała, przy czym nabywca ma do tego systemu wgląd. W kontekście wydatków na paliwo ponoszonych z zastosowaniem karty często poruszane są kwestie związane z podatkiem VAT.

Jak działa karta paliwowa?

Jak sama nazwa wskazuje, karta paliwowa służy przede wszystkim do płacenia za paliwo bez konieczności używania gotówki. Warto jednak przypomnieć, że możliwości wykorzystania kart paliwowych są szersze i obejmują m.in. płatności za myjnię, przejazdy autostradami czy kupno olejów i płynów do pojazdu itp. Wszelakie transakcje przy użyciu karty są odnotowywane we wspomnianym powyżej systemie.

Zakup paliwa na kartę na VAT

Przy rozliczaniu karty paliwowej zwykle pojawia się pytanie o to, czy od dokonanych za jej pomocą transakcji przysługuje możliwość odliczenia podatku VAT. Najważniejszą rolę odgrywa tutaj to, czy w rachubę wchodzi dostawa towarów, czy świadczenie usługi finansowej. Zasada jest generalnie taka, że dostawa towarów jest opodatkowana w podatku VAT, natomiast usługa finansowa korzysta ze zwolnienia od podatku VAT. O ile z pozoru wydaje się to proste, o tyle w praktyce jest dość skomplikowane. Przedsiębiorca zazwyczaj kupuje kartę od pośrednika niebędącego właścicielem stacji paliw. Mowa wówczas o transakcji łańcuchowej – w tym przypadku organy skarbowe mogą wychodzić z założenia, że doszło tu do świadczenia usługi finansowej. W takim układzie przedsiębiorca nie ma prawa do tego, żeby odliczyć VAT naliczony od zakupu paliwa.

Świadczenie usługi finansowej – co na to TSUE?

W 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał w wyrok w sprawie odliczania podatku VAT od zakupu paliwa na kartę paliwową. Należy jednak przypomnieć, że pomimo tego rola podmiotu emitującego kartę paliwową w dalszym ciągu nie została jasno sprecyzowana. Bazując na wyroku TSUE, 15 lutego 2021 r. rodzime Ministerstwo Finansów wydało ogólną interpretację. Odniosła się tylko do niektórych zagadnień, jakie mają związek z kartami paliwowymi. W każdym razie MF zawarło w dokumencie wyjaśnienie, kiedy dochodzi do świadczenia usługi finansowej. Ma to miejsce wówczas, gdy jednocześnie są spełnione następujące przesłanki:

• posiadacz karty – czyli odbiorca – nabył paliwo bezpośrednio od dostawcy,
• tylko odbiorca decyduje o tym, gdzie i kiedy kupi paliwo, w jakiej ilości oraz jakiej ono ma być jakości i w jaki sposób wykorzystane,
• posiadacz karty w całości ponosi koszt związany z zakupem paliwa – nie może w tym uczestniczyć podmiot pośredniczący,
• rola podmiotu pośredniczącego do udostępnienia odbiorcy instrumentu finansowego pozwalającego nabyć paliwo jest ograniczona.

Dostawa towaru a zakup paliwa na kartę

Przy określaniu, czy doszło do dostawy towaru, chodzi o uzyskanie potwierdzenia, iż podmiot pośredniczący uczestniczący w danej transakcji dysponuje towarem – czyli paliwem – tak, jak właściciel. Bierze nie tylko czynny udział w transakcji, ale też:

• określa jakość paliwa oraz miejsce, datę, ilość zakupu towaru,
• decyduje o sposobie wykorzystania paliwa.

Poprzez czynny udział pośrednika w transakcji można rozumieć m.in. reklamowanie paliwa czy negocjowanie rabatów lub upustów.

Odliczanie VAT od kart paliwowych – jakie są interpretacje podatkowe?

Przy omawianiu sprawy odliczania VAT od kart paliwowych warto przytoczyć dwie interpretacje podatkowe:

• interpretacja nr 0114-KDIP4-2.4012.16.2023.2.WH z dnia 20 marca 2023 r.

Dotyczyła nabycia kart paliwowych od firmy pośredniczącej niebędącej właścicielem stacji, ale będącej właścicielem paliwa. Kiedy przedsiębiorca tankował na tej stacji paliwo, było ono sprzedawane pośrednikowi, który to dopiero odsprzedał je nabywcy. Towar mógł być kupowany przez przedsiębiorcę tylko w punktach określonych w regulaminie pośrednika ustalającego ostateczne ceny sprzedaży paliwa. Zakup towaru rozliczano na podstawie faktur, jakie nabywca otrzymał od pośrednika. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przychylił się do stanowiska przedsiębiorcy, iż ma on prawo odliczyć VAT naliczony od faktur za paliwo otrzymanych od pośrednika. Zaistniały bowiem przesłanki pozwalające uznać transakcję za dostawę towarów.

• interpretacja nr 0112-KDIL1-1.4012.347.2023.2.MG z dnia 24 października 2023 r.

W tej sprawie Dyrektor KIS uznał, że skoro pośrednik jest czynną stroną transakcji i rozporządza towarem jak właściciel, to dla przedsiębiorcy stanowi to podstawę do  odliczenia podatku VAT.

Niezwykle ważne jest zatem to, że aby nabycie paliwa na kartę zakupioną u podmiotu pośredniczącego było potraktowane jako dostawa towarów, pośrednik nie może być podmiotem wydającym wyłącznie karty paliwowe. Musi on czynnie uczestniczyć w łańcuchu dostaw. Chociaż karty paliowe nie są w Polsce nowością, to ustalenie przesłanek do określenia transakcji mianem dostawy towaru wciąż przysparza trudności.