Anna Kruk
Jak rozliczyć ZUS przy likwidacji działalności? To istotne pytanie z punktu widzenia przedsiębiorców, którzy po zamknięciu firmy muszą jeszcze zapłacić składki za ostatni przepracowany miesiąc. Dodatkowo składki pomniejszają przychód, co również trzeba wziąć pod uwagę przy ostatecznych rozliczeniach po likwidacji działalności.
Jak rozliczyć ZUS przy likwidacji działalności? Składki społeczne
Składki społeczne i zdrowotne, które muszą opłacać przedsiębiorcy, rozliczane są na innych zasadach. W przypadku składek społecznych, czyli składki emerytalnej, rentowej i chorobowej, firma ma prawo:
- odliczyć zapłacone składki od dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania
- zaliczyć składki do kosztów uzyskania przychodu
Przy czym w pierwszym wypadku zasada ta obowiązuje zarówno przy bieżącej zapłacie zaliczek, jak i w zeznaniu rocznym. Przedsiębiorcy korzystający z opodatkowania ryczałtem odejmują składkę od przychodu.
Co istotne, odliczeniu od dochodu lub przychodu podlegają wyłącznie zapłacone składki. To kwestia szczególnie istotna dla likwidujących się firm, które utraciły płynność finansową i mają zaległości w ZUS.
Jak rozliczyć ZUS przy likwidacji działalności? Składka zdrowotna
W obecnym stanie prawnym przedsiębiorcy nie mogą odliczyć od dochodu składki zdrowotnej, nawet jeśli płacą ją w terminie. Dotyczy to podatników korzystających z opodatkowania według skali podatkowej.
Przedsiębiorcy korzystający z opodatkowania podatkiem liniowym mogą odliczyć składkę zdrowotną, jednak wyłącznie do limitu wyznaczanego każdego roku przez Ministra Finansów. W 2023 roku limit ten wynosi 10.200 zł. Natomiast ryczałtowcy odliczają 50% zapłaconej składki zdrowotnej.
W takim wypadku jak rozliczyć ZUS przy likwidacji działalności? Jeśli chodzi o składkę zdrowotną, w bieżącym okresie nie można jej odliczyć. Podlega ona jednak odliczeniu od podatku w rozliczeniu rocznym.
Deklaracja roczna a składki ZUS
Zapłacona składka ZUS może zostać odliczona od dochodu lub zakwalifikowana jako koszt w miesiącu, w którym została uregulowana. Nie ma możliwości wprowadzenia jej do kosztów z datą wsteczną. Skoro więc firma została już zlikwidowana, składka nie może zostać zaliczona w koszty w miesiącu zapłacenia, ponieważ działalność już wtedy nie istnieje.
Jak rozliczyć ZUS przy likwidacji działalności w takiej sytuacji? Przedsiębiorca wykazuje taką zapłaconą po zamknięciu firmy składkę w rozliczeniu rocznym PIT-36. Dotyczy to oczywiście podatników korzystających z opodatkowania skalą podatkową. Składka kwalifikowana jako kwota do odliczenia od dochodu, pomniejsza roczny dochód przedsiębiorcy.
Składki ZUS jako koszt uzyskania przychodu
Pozostaje jeszcze kwestia zaliczenia składek ZUS do kosztów uzyskania przychodów. Składki te spełniają definicję kosztu uzyskania przychodu z ustawy o PIT. Oznacza to, że w każdym wypadku są takim kosztem – przepisy nie pozostawiają w tym względzie wątpliwości. Należy przy tym wyraźnie podkreślić, że prawo to przysługuje wyłącznie dla składek zapłaconych.
Składki ZUS są kosztem uzyskania przychodu nie w miesiącu, za który należą, lecz w miesiącu, w którym zostały faktycznie uregulowane. Niezapłacona składka nie jest kosztem podatkowym.
Podobnie jak w przypadku odliczania składek, kwoty zaliczone do kosztów przez podatnika likwidującego działalność mogą być uwzględnione dopiero w zeznaniu rocznym.
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej przy likwidacji firmy
Przedsiębiorca, który zamknął działalność gospodarczą w trakcie roku, rozlicza składkę zdrowotną w formularzu ZUS DRA. Składa go w rozliczeniu za kwiecień roku następującego po roku, w którym zlikwidował działalność gospodarczą. Przy czym wypełnia w nim tylko część dotyczącą składki zdrowotnej.