Niezapowiedziana kontrola podatkowa – jak się przygotować?

Niezapowiedziana kontrola podatkowa – jak się przygotować?

Kontrola podatkowa z nienacka? Chociaż zazwyczaj urzędy skarbowe informują o kontroli z 7-dniowym wyprzedzeniem, istnieje wiele wyjątków, które warto znać, aby być przygotowanym na każdą sytuację.

Co to jest kontrola podatkowa?

Kontrola podatkowa to procedura prowadzona przez organy podatkowe pierwszej instancji, głównie urzędy skarbowe, w celu sprawdzenia, czy podatnicy, płatnicy, inkasenci i ich następcy prawni przestrzegają obowiązujących przepisów podatkowych. Jej podstawowym celem jest weryfikacja, czy kontrolowany podmiot prawidłowo wywiązuje się ze swoich obowiązków podatkowych. Przepisy dotyczące tej procedury zawarte są w Ordynacji podatkowej (art. 281-292).

Obowiązek zapowiadania kontroli podatkowej

Zgodnie z art. 282b Ordynacji podatkowej, organy podatkowe muszą poinformować podatnika o planowanej kontroli z wyprzedzeniem. Kontrola może rozpocząć się nie wcześniej niż po 7 dniach i nie później niż przed upływem 30 dni od doręczenia zawiadomienia. Jeśli kontrola nie zostanie przeprowadzona w tym terminie, konieczne jest wydanie nowego zawiadomienia. W wyjątkowych przypadkach kontrola może rozpocząć się wcześniej, ale tylko za zgodą podatnika.

Brak zapowiedzi kontroli podatkowej

Istnieją jednak sytuacje, w których organy podatkowe mogą przeprowadzić kontrolę bez wcześniejszego zawiadomienia. Zgodnie z art. 282c Ordynacji podatkowej, kontrola bez zapowiedzi może mieć miejsce, jeśli:

• Dotyczy zwrotu różnicy podatku VAT.
• Jest prowadzona na wniosek organu ścigania w związku z przestępstwem skarbowym.
• Dotyczy niezgłoszonych źródeł przychodów.
• Dotyczy niezgłoszonej działalności gospodarczej.
• Związana jest z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.
• Przeprowadzana jest w trybie „na legitymację” (art. 284a Ordynacji podatkowej).
• Ma charakter doraźny, związany z ewidencjonowaniem obrotu na kasie fiskalnej.
• Dotyczy podatku od wydobycia kopalin.
• Ma na celu weryfikację warunków zawieszenia działalności gospodarczej.
• Dotyczy zasadności zwrotu podatku dochodowego.
• Organy podatkowe uzyskały informacje o skazaniu kontrolowanego za przestępstwa skarbowe lub utrudnianie kontroli.
• Podmiot jest zobowiązany w postępowaniu egzekucyjnym.
• Podmiot nie posiada adresu zamieszkania lub siedziby, a doręczanie pism było bezskuteczne.

Kontrola podatkowa „na legitymację”

Kontrola „na legitymację” (art. 284a Ordynacji podatkowej) polega na okazaniu przez kontrolera legitymacji służbowej. Stosuje się ją, gdy celem kontroli jest przeciwdziałanie przestępstwom skarbowym lub zabezpieczenie dowodów. W przypadku nieobecności kontrolowanego, kontrola może rozpocząć się w obecności świadka będącego funkcjonariuszem publicznym. Kontroler musi dostarczyć upoważnienie do kontroli w ciągu 3 dni roboczych od jej rozpoczęcia.

Jak się przygotować?

Aby skutecznie przygotować się na kontrolę podatkową, warto:

1. Dokumentacja: Upewnić się, że wszystkie dokumenty są kompletne i prawidłowo prowadzone.
2. Procedury: Przestrzegać obowiązujących procedur podatkowych i ewidencyjnych.
3. Szkolenie: Przeszkolić pracowników w zakresie obsługi kontroli podatkowej.
4. Konsultacje: Skonsultować się z doradcą podatkowym lub prawnikiem, aby upewnić się, że firma jest przygotowana na ewentualną kontrolę.

Kto i kiedy powinien przygotować sprawozdanie CBAM?

Podsumowanie

Kontrola podatkowa jest standardowym narzędziem weryfikacji zgodności z przepisami prawa podatkowego. Choć może być stresująca, znajomość zasad i wyjątków związanych z jej przeprowadzaniem pozwala na lepsze przygotowanie i minimalizację potencjalnych problemów. Bycie dobrze przygotowanym i świadomym swoich praw i obowiązków to klucz do spokojnego przejścia przez kontrolę podatkową.