W obrocie gospodarczym można spotkać różne rodzaje faktur. W firmie operuje się zazwyczaj kilkoma najbardziej popularnymi. Istnieje jednak więcej ich typów, a niektóre z nich wystawia się tylko w określonych przypadkach i z góry określony sposób. W artykule przedstawiamy wszystkie rodzaje faktur w obrocie gospodarczym, z jakimi można mieć do czynienia.
Jakie są rodzaje faktur w obrocie gospodarczym i jak się je rozróżnia?
Zanim przedstawimy wszystkie rodzaje faktur w obrocie gospodarczym, warto wyjaśnić, od czego właściwie zależy to, z jakim typem faktury ma się styczność. Należy bowiem podkreślić, że o rodzaju dokumentu nie decyduje jego nazwa, a dane, jakie są na nim umieszczone. Jeśli więc odpowiadają innemu typowi faktury, niż sugerowałaby to nazwa, należy traktować taką fakturę jako inną, niż nazwana.
Najpopularniejsze rodzaje faktur w firmie
Zdecydowanie najbardziej popularnym rodzajem faktury jest faktura VAT. Taką fakturę wystawia zazwyczaj firma lub osoba prowadząca działalność nierejestrowaną, jeśli sprzedaje towary i usługi objęte podatkiem VAT. Dokument występuje pod różnymi postaciami i może być określany mianem:
Faktura sprzedaży
O fakturze VAT mówi się często, że jest to faktura sprzedaży, ponieważ dokumentuje sprzedaż (a także zakup – po stronie nabywcy) towarów lub usług. Sporządza się ją dla innego płatnika podatku VAT, a określonych w przepisach przypadkach, także na życzenie osoby fizycznej.
Faktura VAT podatnika zwolnionego
Faktura VAT podatnika zwolnionego różni się od typowej faktury VAT tym, że podatek od towarów i usług wskazany na dokumencie ma wartość zerową, ponieważ wystawiający taką fakturę podlega podmiotowemu lub przedmiotowemu zwolnieniu z VAT. Na takiej fakturze należy bezwzględnie wskazać podstawę prawną korzystania ze wspomnianego zwolnienia.
Faktura pro forma
Faktura pro forma jest dokumentem, który wystawia się w momencie, gdy nie ma się pewności co do tego, czy usługi lub produkty zostaną faktycznie nabyte. Taka faktura nie jest ujmowana w księgach rachunkowych ani KPiR, nie powoduje też obowiązku podatkowego.
Faktura zaliczkowa
Faktura zaliczkowa, jak zresztą wskazuje jej nazwa, dotyczy zapłaconej sprzedawcy lub usługodawcy zaliczki, zadatku lub przedpłaty na poczet dostawy towaru czy wykonania usługi. Sporządza się ją tylko w określonych w przepisach przypadkach, dlatego warto zorientować się, kiedy faktura zaliczkowa jest konieczna, a kiedy nie.
Faktura końcowa
Faktura końcowa to dokument uwzględniający w rozliczeniu kwotę otrzymanej wcześniej zaliczki, czy przedpłaty. Tego typu faktura może występować zarówno po fakturze zaliczkowej, jak i zamiast niej – z tą drugą sytuacją mamy do czynienia, gdy wpłata zaliczki nastąpiła w tym samym miesiącu, w którym sprzedano towar lub usługę.
Faktura korygująca
Fakturę korygującą wystawia się celem poprawy błędów na oryginalnej fakturze. Niestety, faktury nie można skorygować parafując dokonaną w niej zmianę odręcznym podpisem. Z faktury korygującej korzysta się najczęściej, gdy:
- udziela się rabatu, czy obniżki ceny towaru lub usługi (np. w odpowiedzi na złożoną przez klienta reklamację);
- dokonuje się zwrotu (samego towaru lub jego opakowań);
- oddaje się zapłatę (np. z powodu rezygnacji z usługi po stronie klienta);
- wystąpił błąd w którymkolwiek elemencie oryginalnej faktury.
Nowe rodzaje faktur dostosowanych do KSeF
Omówiliśmy już najpopularniejsze rodzaje faktur w firmie. Nie wymieniliśmy jednak wśród nich najnowszego typu faktury, jaką jest faktura dostosowana do wymogów stawianych przez Krajowy System e-Faktur (KSeF). Taką fakturę określa się jako:
- faktura ustrukturyzowana;
- faktura XML;
- faktura KSeF.
Wszystkie trzy wymienione wyżej rodzaje faktur, dotyczą tak naprawdę tej samej faktury o strukturze wymaganej do rozliczania przez KSeF.
Mniej popularne rodzaje faktur w firmie
Poniżej przedstawiamy nieco mniej popularne rodzaje faktur w firmie i nie tylko. W obrocie gospodarczym można spotkać się także z fakturami takimi jak:
Faktura uproszczona
Jak sama nazwa wskazuje, jest to faktura uproszczona. Dokument nie musi zawierać wszystkich elementów przewidzianych dla typowych faktur. Taką fakturę można wystawić tylko, jeśli kwota należności nie przekracza 450 zł lub 100 euro. Nie można posługiwać się nią w przypadku sprzedaży wysyłkowej na terenie kraju, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów i usług świadczonych na rzecz podmiotów Unii Europejskiej.
Faktura cząstkowa
Fakturę cząstkową wystawia się, gdy sprzedawca towaru lub usługi otrzyma część zapłaty za usługę lub towar. Może tak zdarzyć się np. z uwagi na podział realizacji zlecenia na etapy. Faktura cząstkowa przypomina w dużej mierze fakturę zaliczkową.
Faktura VAT MP małego podatnika
Tego typu faktura przewidziana jest dla osób rozliczających się tzw. metodą kasową. Jedyne, co różni ją od typowej faktury VAT, to adnotacja o treści “metoda kasowa”, która musi znaleźć się na takim dokumencie.
Faktura VAT marża
Faktura VAT marża funkcjonuje przy sprzedaży:
- towarów używanych;
- usług turystycznych;
- przedmiotów kolekcjonerskich, dzieł sztuki i antyków.
To, co różni ją od typowej faktury VAT, to przedmiot opodatkowania. Naliczeniu VAT podlega jedynie kwota marży pobieranej przez sprzedawcę towaru czy usługi.
Faktura VAT RR rolnik ryczałtowy
Tego typu faktura może pojawić się w rozliczeniach pomiędzy nabywcami produktów rolnych, a rolnikami ryczałtowymi. Więcej na jej temat przeczytasz w poświęconym jej wpisie.
Faktura WDT
Faktura WDT dotyczy tzw. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. O wszystkim, co związane jest z taką fakturą, piszemy w dedykowanym jej artykule.
Faktura WNT
Kolejny specyficzny, mniej popularny rodzaj faktury, to faktura dotycząca wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Podobnie jak w przypadku poprzedniego typu faktury, po więcej informacji na jej temat zapraszamy do dedykowanego wpisu.
