Opłata plastikowa na paragonie – prawidłowa ewidencja

Opłata plastikowa (inaczej opłata produktowa), czyli dodatkowa kwota za produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, jest wymogiem prawnym, nałożonym na przedsiębiorców jako element walki z nadmiernym zanieczyszczeniem środowiska. Obowiązek ten oznacza konieczność prawidłowego wliczenia opłaty w cenę produktów, które przedsiębiorcy oferują klientom. W niniejszym artykule przedstawimy aktualne przepisy dotyczące opłaty plastikowej, zasady jej ewidencjonowania na paragonie fiskalnym oraz praktyczne przykłady.

Podstawa prawna opłaty plastikowej

Opłata plastikowa w Polsce jest regulowana w ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2023 r. poz. 1587) oraz w ustawie z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz.U. z 2023 r. poz. 1608). Nowelizacja przepisów wprowadziła obowiązek naliczania dodatkowej opłaty za produkty jednorazowego użytku, które zanieczyszczają środowisko, takie jak kubki, sztućce czy opakowania na wynos. Dodatkowe szczegóły dotyczące wysokości opłat znajdują się w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 7 grudnia 2023 r. Przepisy te mają na celu zmniejszenie liczby odpadów z tworzyw sztucznych, które często trafiają do środowiska.

Zasady ewidencjonowania opłaty plastikowej na paragonie fiskalnym

Opłata plastikowa nie jest traktowana jako samodzielny produkt, co oznacza, że powinna zostać wliczona w cenę towaru. Aby poprawnie ewidencjonować opłatę na paragonie fiskalnym, należy przestrzegać kilku kluczowych zasad:

1. Uwzględnienie opłaty w cenie sprzedaży
   Całkowita kwota opłaty powinna być wliczona w ostateczną cenę produktu. Oznacza to, że na paragonie fiskalnym nie powinno pojawić się oddzielne pole dla opłaty plastikowej – jej koszt ma być zawarty w wartości sprzedawanego towaru. Dzięki temu klient widzi na paragonie jedną, łączną kwotę za towar, która obejmuje również opłatę za jednorazowe tworzywo.
2. Stawka VAT
   Stawka VAT dla opłaty plastikowej jest zgodna ze stawką przypisaną do sprzedawanego produktu. Jeżeli produkt jest obciążony VAT-em w wysokości 23%, to również opłata ta powinna zostać wliczona do tej samej stawki. Przedsiębiorca musi pamiętać, że niezależnie od wartości opłaty, nie powinna być ona traktowana jako oddzielny element transakcji.
3. Brak wyodrębniania opłaty plastikowej na paragonie
   Na paragonie fiskalnym opłata za nie powinna być oddzielnie wyszczególniana. Cała kwota sprzedaży, obejmująca produkt oraz opłatę, powinna być potraktowana jako jeden towar, bez oddzielnego miejsca dla opłaty plastikowej.
4. Wykazanie opłaty w dokumentacji wewnętrznej
   Chociaż opłata plastikowa nie jest wyodrębniana na paragonie fiskalnym, przedsiębiorca powinien zadbać o prawidłowe jej wykazanie w dokumentacji wewnętrznej firmy. Na potrzeby kontroli fiskalnych warto prowadzić zestawienie wartości naliczanych opłat w rozbiciu na produkty.

Praktyczne przykłady ewidencjonowania opłaty plastikowej

Aby ułatwić przedsiębiorcom prawidłowe ewidencjonowanie opłaty plastikowej, poniżej przedstawiamy kilka przykładów:

• Przykład 1: Sprzedaż napoju w plastikowym kubku
  Załóżmy, że sprzedajesz zimny napój w plastikowym, jednorazowym kubku, którego cena wynosi 5 zł. Za kubek trzeba zapłacić dodatkowe 0,20 zł. Na paragonie fiskalnym powinna widnieć jedna pozycja, w której cena wynosi 5,20 zł. Oznacza to, że na paragonie będzie widoczne jedynie:
  • „Napój: 5,20 zł (cena z opłatą plastikową)”
  Cała wartość transakcji jest opodatkowana stawką VAT zgodną z napojem, czyli 23%. W ten sposób klient nie widzi oddzielnie wyszczególnionej opłaty, ale wlicza się ją w cenę produktu.
• Przykład 2: Sprzedaż posiłku na wynos z jednorazowym opakowaniem
  Jeśli oferujesz posiłek na wynos w jednorazowym opakowaniu, np. o wartości 20 zł, a dodatkowa opłata za opakowanie to 0,25 zł, całkowita cena na paragonie wyniesie 20,25 zł. Na paragonie fiskalnym powinno być widoczne:
  • „Posiłek na wynos: 20,25 zł (cena z opłatą plastikową)”
  Cała kwota podlega opodatkowaniu stawką właściwą dla posiłków na wynos. Takie rozwiązanie zapewnia zgodność z przepisami, a jednocześnie ułatwia ewidencję.

Rola prawidłowego ewidencjonowania opłaty produktowej

Prawidłowe wliczenie opłaty za naczynia platikowe do ceny sprzedawanych towarów ma kluczowe znaczenie nie tylko z punktu widzenia przepisów prawa, ale również kontroli fiskalnych. Ewidencjonowanie tej opłaty w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami minimalizuje ryzyko błędów podczas rozliczeń VAT oraz w dokumentacji firmy. W przypadku kontroli skarbowej brak wyodrębnienia tej opłaty jako oddzielnej pozycji na paragonie fiskalnym pozwoli na szybsze przejście kontroli i zminimalizowanie ryzyka nieprawidłowości.

Podsumowanie

Prawidłowe ewidencjonowanie opłaty produkotwej za naczynia z tworzyw sztycznych na paragonie fiskalnym sprowadza się do wliczenia jej w cenę produktu, bez wyodrębniania jako osobnej pozycji. Wszelkie dodatkowe informacje dotyczące naliczonej opłaty można prowadzić w dokumentacji wewnętrznej firmy, co umożliwia lepsze zarządzanie finansowe i szybszą odpowiedź na ewentualne kontrole fiskalne.